لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل : word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 17 صفحه
قسمتی از متن word (..doc) :
1
روند تحول ادبيات معاصر ايران ، بارها ، به علت هاي گوناگون اجتماعي _ فرهنگي ، قطع شده و پس از يك دوره فترت با ديگر با حركتي تازه آغاز شده است . براي ارايه گزارشي به هم پيوسته از اين تاريخ گسسته صد ساله ، نويسندگان را در سه نسل مي توان دسته بندي كرد : پيشگامان ، نسل ميانه ، نوخيزان آنچه ادبيات هر نسل را متفاوت با ادبيات نسل پيش ميكند، تغيير نحوه نگاه به زندگي و طرز تلقي از وظيفه ادبيـات است. رد اين تغييـرات را مي توان در رمان ها و مجموعه داستانهاي يك قرن اخيـر از 1274 تا 1377 .ش. دنبال كرد
پيشگامان : از 1274 تا 1320 ش
از قصه هاي منظوم ادبيات متقدم از قبيل شاهنامه فردوسي و مثنوي مولوي كه بگذريم ، داستان هاي منثور فراواني داشته ايم : از سمك عيار تا امير ارسلان . اما برخلاف حكايت كوتاه كه جايگاه والايي در سنت ادبي ايران داشت ، اين داستان ها ي بلند هيچ گاه جدي گرفته نشدند و در حاشيه نظام ادبي مسلط ماندند و به ندرت به درجه ادبي بودن رسيدند . اما تاثير آنها را ، به هنگام دگرديسي حكايت بلند و سنتي ايراني به رمان اروپايي احساس مي كنيم. نخستين رمان نويسان ايراني از نظر شكل بخشيدن به حوادث رمان حول محور سفر و شيوه شخصيت پردازي از داستان ها ي بلند منثور، تاثير پذيرفته اند . آثاري كه اينان نوشتند ثمره برخورد تجدد با جامعه اي سنتي است ؛ برخوردي كه موجد بحران نظام سياسي و اجتماعي مي شود و شكل گرفتن روشنفكراني را در پي دارد كه ضوابط جديدي براي اصلاح جامعه پيشنهاد مي كنند . در درون اين تحولات اجتماعي و سياسي است كه شكلهاي جديد ادبي و در درجه اول رمان رشد مي كنند . رمان، زاده بحراني است كه بين شكل هاي خلق شده براي دنيايي در شرف فروپاشي و نابودي ، و شكل هاي تازه اي كه پاسخگوي وضع جديدند پديد مي آيد.
اما مهم ترين عواملي كه زمينه هاي مادي پيدايش رمان فارسي را فراهم آورد صنعت چاپ و مطبوعات بود . رجال اصلاح طلبي مانند عباس ميرزا قاجار پس از شكست ايرانيان در جنگ با روس ها به خود آمدند و دريافتند كه آينده كشور بستگي به دست يابي به علوم جديد دارد . به همين منظور محصلاتي به فرنگ اعزام شدند. آنان در بازگشت به ميهن ماشين هاي چاپ را به ارمغان آوردند و امكان پيدايش روزنامه ها و كتابها را فراهم ساختند. همچنين با ترجمه متون علمي تاريخي و ادبي ، دريچه تازه اي رو به جهان گشودند و دسترسي به متون تازه و شناخت فرهنگ غرب را آسان كردند.
2
چاپ، با تكثير آثار آن ها از انحصار اشراف در آورد و به ميان مردم برد . اما مهم ترين خدمت آن را بايد در پيدايش مطبوعات دانست. مطبوعات ، با ساده كردن نثر در دگرگون سازي مفهوم ادبيات تاثير گذاردند و به شكل گيري تفكر انتقادي ياري كردند . نشرياتي چون اختر ( چاپ استانبول ) و حبل المتين ( چاپ كلكته ) هم پايگاه و تكيه گاه نويسندگان نخستين متون داستاني جديد فارسي بودند و هم محلي براي تجربه كردن شيوه هاي تازه نگارش نويسندگاني چون دهخدا و جمال زاده نيز با نوشتن براي مطبوعات كار ادبي خود را آغاز كردند .مطبوعات نثر را ساده، و آماده به كار گرفته شدن در توصيفها و مكالمات كردند، و مترجمان شكل تازه رمان را در معرض ديد ايرانيان قرار دادند .
بحث رمان نويسي در ايران اول بار به سال 1250 ش. در نامه ميرزا فتحعلي آخوندزاده به ميرزا آقا تبريزي مطرح شد . او فن رمان را متضمن فوايد ملت و مرغوب طبايع خوانندگان دانسته بود و به دو ويژگي رمان، آموزندگي و سرگرم كنندگي، اشاره كرده بود آن گاه مترجمان نخستين رمان هاي اروپايي در عصر قاجار در مقدمه هايي كه بر ترجمه هاي خود نوشتند، كوشيدند تا با تعريف نوع ادبي جديد رمان آن را به نظام ادبي ايران وارد كنند. ترجمه داستان تاريخي _ انتقادي آخوندزاده ( 1191_1257ش ) موسوم به ستارگان فريب خورده حكايت يوسف شاه در 1253 ش. فارسي منتشر شد. نويسنده از وراي داستاني كه در عصر صفوي رخ مي دهد ، خرافه پرستي ، بي قانوني و ستم چيرگي بر ايران عصر قاجار را توصيف مي كند و راه چاره را در تشكيل مجلس مشورتي از دانايان ملت مي داند. اما هنوز شرايط براي آفرينش اين نحوه بيان جديـد ادبـي ايـران فراهم نشـده بـود و رمـان در حـد يـك انـديشه وجود داشت. دو دهه گذشت، تا اينكه در 1274 ش حاج زين العابدين مراغه اي ( 1218 – 1290 ش ) تاجر مشروطه خواه مقيم استانبول نخستين شبه رمان فارسي را با نام سياحتنامه ابراهيم بيك نوشت. تجسم واقع گرايانه زندگي ايرانيان، ميهن پرستي عميق و انتقاد از همه جوانب جامعه ايراني، جلد اول اين رمان سه جلدي را به صورت نمونه گويايي از واقع گرايي پرشور در دوره مشروطه در آورده است.
مراغه اي نوع ادبي متعارف زمانه سفرنامه نويسي را به صورتي تخيلي براي بيان نظريات اجتماعي _ سياسي خود به كار گرفت . در پي او عبدالرحيم طالبوف ( 1213 – 1289 ش ) در مسالك المحسنين ( 1284 ش ) و ميرزا حبيب اصفهاني(1311- 1251ق ) در ترجمه آزاد و خلاق خود از سرگذشت حاجي بابا ( 1284 ش ) اثر جيمز موريه (1780 –
4
1849 م ) نيز از نوع ادبي سفرنامه اي بهره گرفتند. ساخت سفرنامه اي شيوه مناسبي براي نشان دادن خصلتهاي شخصيت دوران به شمار مي آيد ؛ قهرمان داستان از عزلت به در مي آيد و با گشت و گذار در پهنه جامعه نابههنجاريها را مي بيند و با مقايسه آنها با نظام زندگي ممالك پيشرفته لزوم تغيير آنها را گوشزد ميكند. نويسندگان عصر مشروطه بيشتر به نقش اجتماعي ادبيات توجه داشتند و براي ساختار ادبي و زيبايي شناسي رمان اعتباري قايل نبودند. داستانهايشان به اقتضاي شرايط انقلابي بيشتر از آنكه جنبه تخيلي داشته باشد نقد اجتماعي و خطابه در مدح عدالت و آزادي بود.
رمان فارسي حول درگيري قهرمان با نظام حاكم بر جامعه شكل مي گيرد و اين ويژگي عصري است كه طبقه متوسط از وضع خود آگاه مي شود، مفهوم ملت اهميت مي يابد و به فرد فرد انسان ها توجه مي شود . رمان در زمانه ورود فرد عادي به عرصه رويدادهاي تاريخي و معني يافتن هستي او يكي از مهم ترين گونه هاي ادبي را تشكيل مي دهد. بنياد زيبايي شناسي جامعه ما با اين تحول به كلي زير و رو شده است ؛ يعني از آن زيبا شناسي محدود و محلي كه روبه گذشته ها و حفظ سنتها داشت به زيبايي شناسي جهاني و نامحدود كه رو به جهان آينده و رويدادهاي غير مترقبه و ناشناخته دارد تغيير ماهيت داده است. در سال هاي پس از مشروطيت شاهد پيدايش رمان تاريخي رمان اجتماعي و داستان كوتاه هستيم.
رمان تاريخي
نوع مطرح ادبي سالهاي شكست انقلاب مشروطه و جستجوي منجيهاي پرقدرت براي برقراري امنيت اجتماعي است نويسنده رويگردان از ناملايمات زمانه عظمت را در شكوه برباد رفته ايران باستان جستجو ميكند. رمان تاريخي ريشه در كار فكري كساني دارد كه در مسير جريان به خود آيي ناشي از انقلاب مشروطه در جهت كشف تاريخ ملي كوشيدند. از جمله اين كسان ميرزا آقا خان كرماني(1270 _ 1314 ق ) است كه تاريخ ايران باستان را با نام آيينه اسكندري ( 1285 ش ) نوشت. كوششهاي مترجمان رمانهاي اروپايي مانند محمد طاهر ميرزا مترجم رمانهاي الكساندر دوما را نيز نبايد ناديده گرفت . ترجمه بعضي از اين گونه رمانها رشته تازه اي از ادبيات تاريخي اروپا را شناساند و اتفاقا با مذاق مردم ما خوب جور در مي آمد نويسندگان رمانهاي تاريخي در بند افسانه هاي تاريخي و ادبيات گذشته بودند و به جاي تصوير واقع گرايانه يك دوره مشخص از تاريخ به عنوان زمينه ماجراهاي مهيج عشقي و رزمي استفاده مي كردند . نخستين رمان از اين نوع را محمد باقر ميرزا خسروي ( 1226
5
– 1298 ش )با نام شمس و طغرا ( 1287 ش) در سه جلد درباره هجوم مغولان به ايران نوشت.
موسي نثري ( 1260 _1332 ش ) در رمان عشق و سلطنت ( 1295 ش ) به فتوحات كوروش پرداخت. ميرزا حسن خان بديع ( 1251 _ 1316 ش ) نيز سرگذشت كوروش را دستمايه رماني با نام داستان باستان ( 1299 ش ) كرد. ميرزا عبدالحسين صنعتي زاده كرماني ( 1275 – 1352 ش) رمان دامگستران يا انتقام خواهان مزدك ( 1299 و 1304 ش ) را درباره آخرين سالهاي سلطنت ساسانيان و درگيري هاي آنان با مزدكيان و اعراب نوشت. از ديگر آثار او ماني نقاش ( 1305 ش ) و سلحشور ( 1312 ش ) است. حيدر علي كمالي ( 1248 – 1315 ش )رمان هاي موجوزتر و رمانتيك تري نوشت. او در مظالم تركان خاتون ( 1306 ش ) حمله مغول به ايران را تصوير كرد و در لازيكا (1310 ش ) توصيفي به فارسي سره از جنگهاي ايرانيان و روميان ارايه داد. در ميان نويسندگان رمان هاي تاريخي كار علي اصغر رحيم زاده صفوي ( 1273 – 1338 ش ) به سبب وارد كردن نوعي افسانه علمي در رمان تاريخي قابل ذكر است : شهربانو ( 1310 ش ) نادرشاه ( 1310 ش ) محمد حسين ركن زاده (1278 _ 1352ش ) در دليران تنگستاني ( 1310 ش ) به مضموني معاصر پرداخت و مبارزات مردم جنوب با استعمارگران انگليسي را وصف كرد.
گرايشهاي ملي گرايانه كه از حمايت حكومت رضاشاه نيز برخوردار بود، آن چنان گسترشي يافت كه حتي نويسندگاني از قبيل صادق هدايت و بزرگ علوي را نيز به نوشتن داستان هاي تاريخي ترغيب كرد. از ديگر رمان هاي تاريخي اين دوره مي توان به آثار زير اشاره كرد : پهلوان زند ( 1312 ش) نوشته علي شيراز پور پرتو معروف به شين پرتو. ( 1286 – 1376 ش ) عشق و ادب ( 1313 ش )، اثر ميرزا محمد علي خان آزاد ( 1258 – 1324 ش ) ، يعقوب ليث ( 1315 ش ) ، به قلم يحيي قريب. پيامبر ( 1316 ش ) ، اثر زين العابدين رهنما ( 1272 – 1368 ش ) آشيانه عقاب ( 1318 ش )، نوشته زين العبدين مؤتمن ( متولد 1293 ش)
رمان اجتماعي
نوع ادبي ديگري كه سالهاي 1300 ش پديد آمد رمان اجتماعي است. اين نوع رمان از نظر ساختار تفاوت چنداني با رمان تاريخي ندارد و تنها به دليل پرداختن به ماجراها و شخصيتهاي معاصر از آنها متمايز مي شود. شخصيتهاي معاصري از قبيل كارمندان و زنان بر صحنه ظاهر مي شوند و ماجراهاي غم انگيزي را از سر مي گذرانند كه نشانه اي از دشوارييهاي زندگي شهري در آستانه ورود جامعه به روزگار نو است . رمان تهران مخوف ( 1303 ش ) نوشته مرتضي مشفق كاظمي ( 1281 – 1356 ش ) ، اثري راهگشا در اين زمينه بود . نويسنده ، ضمن بازگويي داستان عشق ناكام پسري فقير به دختري اشرافي تصويرهاي روشني از وضع محلات، قهوه خانه ها، اماكن فساد، راهها و چاپارخانه هاي عرض راه ، مسافرت با گاري و درشكه و واگن شهري ، لباسها و
برچسب ها:
تحقیق ادبيات داستاني ايران 11 ص ادبيات داستاني ايران 11 ص دانلود تحقیق ادبيات داستاني ايران 11 ص ادبيات داستاني ايران تحقیق ادبيات داستاني ايران