تحقیق تأثير محيط زيست سالم بر انسان

لینک دانلود و خرید پایین توضیحات
دسته بندی : وورد
نوع فایل :  word (..doc) ( قابل ويرايش و آماده پرينت )
تعداد صفحه : 16 صفحه

 قسمتی از متن word (..doc) : 
 

‏تأثير‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏سالم‏ ‏بر‏ ‏انسان
‏به‏ ‏طور‏ ‏قطع‏ ‏يكى‏ ‏از‏ ‏امورى‏ ‏كه‏ ‏زمينه‏‏‏ساز‏ ‏سعادت‏ ‏و‏ ‏كمال‏ ‏انسان‏ ‏در‏ ‏دنيا‏ ‏و‏ ‏آخرت‏ ‏است،‏ ‏داشتن‏ ‏محيطى‏ ‏سالم‏ ‏و‏ ‏امن‏ ‏است،‏ ‏كه‏ ‏انسان‏ ‏بتواند‏ ‏در‏ ‏پناه‏ ‏آن،‏ ‏به‏ ‏تربيت‏ ‏جسم‏ ‏و‏ ‏جان‏ ‏خويش‏ ‏بپردازد‏ ‏و‏ ‏اصولاً‏ ‏يكى‏ ‏از‏ ‏وظائف‏ ‏مهم‏ ‏بشر‏ ‏كه‏ ‏حفظ‏ ‏جان‏ ‏است،‏ ‏جز‏ ‏با‏ ‏زيستن‏ ‏در‏ ‏محيط‏ ‏سالم‏ ‏و‏ ‏زيبا‏ ‏امكان‏‏‏پذير‏ ‏نيست‏. ‏بدين‏ ‏سبب‏ ‏شرط‏ ‏اوليه‏ ‏داشتن‏ ‏روحى‏ ‏سالم،‏ ‏جسم‏ ‏سالم‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏جسم‏ ‏سالم‏ ‏نيز‏ ‏فقط‏ ‏زمانى‏ ‏حاصل‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏كه‏ ‏انسان‏ ‏از‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏طبيعى‏ ‏سالم‏ ‏و‏ ‏دلگشا‏ ‏بهره‏‏‏مند‏ ‏باشد.
‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏طبيعى‏ ‏سالم‏ ‏تأثير‏ ‏شگرفى‏ ‏بر‏ ‏روح‏ ‏و‏ ‏روان‏ ‏آدمى‏ ‏دارد‏. ‏محيط‏ ‏پاك‏ ‏و‏ ‏آراسته‏ ‏و‏ ‏خرّم،‏ ‏زندگى‏ ‏را‏ ‏شاداب‏ ‏و‏ ‏معطر‏ ‏مى‏‏‏سازد‏. ‏شنيدن‏ ‏آواز‏ ‏روح‏‏‏بخش‏ ‏پرندگان،‏ ‏ترنم‏ ‏لطيف‏ ‏جويباران،‏ ‏آهنگ‏ ‏دلرباى‏ ‏چشمه‏‏‏ساران،‏ ‏صفاى‏ ‏سبز‏ ‏سبزه‏‏‏زاران،‏ ‏نسيم‏ ‏لطيف‏ ‏كوهستان،‏ ‏رقص‏ ‏دلنشين‏ ‏درختان‏ ‏و‏ ‏زيبايى‏ ‏شهر‏ ‏و‏ ‏ديار،‏ ‏همه‏ ‏و‏ ‏همه‏ ‏تأثير‏ ‏اعجاب‏‏‏انگيزى‏ ‏بر‏ ‏زندگى‏ ‏و‏ ‏حيات‏ ‏انسان‏ ‏دارند‏. ‏هر‏ ‏كسى‏ ‏از‏ ‏تماشاى‏ ‏چنين‏ ‏منظره‏‏‏هاى‏ ‏زيبايى‏ ‏احساس‏ ‏آرامش‏ ‏و‏ ‏نشاط‏ ‏كرده‏ ‏و‏ ‏امنيت‏ ‏و‏ ‏آسايش‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏حيات‏ ‏خويش‏ ‏لمس‏ ‏مى‏‏‏كند‏. ‏بر‏ ‏عكس،‏ ‏آسيب‏ ‏رساندن‏ ‏به‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏و‏ ‏نابودى‏ ‏طبيعت‏ ‏باعث‏ ‏وارد‏ ‏آمدن‏ ‏صدمات‏ ‏و‏ ‏زيان‏‏‏هاى‏ ‏جبران‏‏‏ناپذيرى‏ ‏به‏ ‏بشريت‏ ‏مى‏‏‏شود.
‏افسردگى‏ ‏و‏ ‏افزايش‏ ‏بيمارى‏‏‏هاى‏ ‏روحى‏ ‏و‏ ‏روانى‏ ‏انسان‏ ‏امروز‏ ‏بدون‏ ‏ارتباط‏ ‏به‏ ‏آسيب‏ ‏رساندن‏ ‏به‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏نيست‏. ‏هيچ‏ ‏كس‏ ‏نمى‏‏‏تواند‏ ‏منكر‏ ‏بشود‏ ‏كه‏ ‏تخريب‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏تأثير‏ ‏منفى‏ ‏بر‏ ‏شيوه‏ ‏رفتار‏ ‏آدميان‏ ‏مى‏‏‏نهد،‏ ‏و‏ ‏اثرات‏ ‏ويرانگرى‏ ‏بر‏ ‏اخلاق‏ ‏فردى‏ ‏و‏ ‏جمعى‏ ‏جامعه‏ ‏بشرى‏ ‏بر‏ ‏جاى‏ ‏مى‏‏‏گذارد.
‏آب‏ ‏و‏ ‏هوا،‏ ‏درختان‏ ‏و‏ ‏گياهان،‏ ‏غذاها‏ ‏و‏ ‏ميوه‏‏‏ها‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏طور‏ ‏كلى‏ ‏طبيعت‏ ‏و‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏نقش‏ ‏عظيمى‏ ‏در‏ ‏زندگى‏ ‏بشر‏ ‏دارند.
‏سلامت‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏بر‏ ‏هوش‏ ‏و‏ ‏استعداد‏ ‏و‏ ‏لياقت‏‏‏هاى‏ ‏فردى‏ ‏اثر‏ ‏مى‏‏‏گذارد‏ ‏و‏ ‏ميانه‏‏‏روى‏ ‏در‏ ‏اخلاق‏ ‏و‏ ‏منش‏ ‏متأثر‏ ‏از‏ ‏ميانه‏‏‏روى‏ ‏در‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏است.
‏ساكنان‏ ‏مناطق‏ ‏معتدل‏ ‏كره‏ ‏زمين،‏ ‏داراى‏ ‏ويژگى‏‏‏ها‏ ‏و‏ ‏روحيه‏‏‏هاى‏ ‏خاص‏ ‏هستند‏ ‏كه‏ ‏مقايسه‏ ‏با‏ ‏جوامع‏ ‏ساكن‏ ‏در‏ ‏مناطق‏ ‏گرمسير‏ ‏و‏ ‏سردسير،‏ ‏از‏ ‏تفاوت‏ ‏بسيارى‏ ‏برخوردارند.
‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏افزون‏ ‏بر‏ ‏تأثير‏ ‏در‏ ‏قد‏ ‏و‏ ‏قامت‏ ‏و‏ ‏چگونگى‏ ‏اندام‏ ‏ظاهرى،‏ ‏بر‏ ‏فكر‏ ‏و‏ ‏انديشه‏ ‏و‏ ‏اعمال‏ ‏و‏ ‏رفتار‏ ‏انسان‏ ‏داراى‏ ‏تأثير‏ ‏شگرف‏ ‏است‏.(1)
‏قرآن‏‏‏كريم‏ ‏و‏ ‏روايات‏ ‏اسلامى‏ ‏فوائد‏ ‏بسيار‏ ‏آب،‏ ‏هوا،‏ ‏گياهان‏ ‏و‏ ‏درختان‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏تعبيرهاى‏ ‏بسيار‏ ‏دقيق‏ ‏و‏ ‏گاهى‏ ‏شگفت‏‏‏انگيز‏ ‏برشمرده‏‏‏اند‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏تأثير‏ ‏به‏ ‏سزاى‏ ‏آنها‏ ‏بر‏ ‏تن‏ ‏و‏ ‏روان‏ ‏آدمى‏ ‏سخن‏ ‏گفته‏‏‏اند.
‏دانشمندان‏ ‏مسلمان‏ ‏و‏ ‏غيرمسلمان‏ ‏نيز‏ ‏با‏ ‏توجه‏ ‏به‏ ‏طبيعت،‏ ‏از‏ ‏تأثير‏ ‏حيرت‏‏‏آور‏ ‏آن‏ ‏بر‏ ‏جسم‏ ‏و‏ ‏جان‏ ‏انسان‏ ‏سخن‏‏‏ها‏ ‏گفته‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏مقايسه‏ ‏با‏ ‏جامعه‏‏‏هاى‏ ‏مختلف‏ ‏بشرى‏ ‏تأثير‏ ‏فراوان‏ ‏طبيعت‏ ‏را‏ ‏بر‏ ‏اعمال‏ ‏و‏ ‏رفتار‏ ‏و‏ ‏فكر‏ ‏و‏ ‏انديشه‏ ‏و‏ ‏نيز‏ ‏خصوصيات‏ ‏ظاهرى‏ ‏انسان،‏ ‏تبيين‏ ‏و‏ ‏تشريح‏ ‏كرده‏‏‏اند‏. ‏از‏ ‏اين‏‏‏رو،‏ ‏در‏ ‏اين‏ ‏نوشتار‏ ‏برآنيم‏ ‏تا‏ ‏با‏ ‏ذكر‏ ‏برخى‏ ‏از‏ ‏آيات‏ ‏و‏
‏روايات‏ ‏و‏ ‏گفتار‏ ‏دانشمندان‏ ‏مسلمان‏ ‏و‏ ‏غير‏ ‏مسلمان‏ ‏تأثير‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏طبيعى‏ ‏سالم‏ ‏بر‏ ‏انسان‏ ‏را‏ ‏مورد‏ ‏بررسى‏ ‏قرار‏ ‏دهيم.
‏آثار‏ ‏روانى‏ ‏آب‏ ‏و‏ ‏هوا‏ ‏بر‏ ‏انسان‏ ‏از‏ ‏ديدگاه‏ ‏قرآن‏ ‏و‏ ‏روايات‏‏
‏در‏ ‏آموزه‏‏‏هاى‏ ‏اسلامى‏ ‏از‏ ‏تأثير‏ ‏طبيعت‏ ‏در‏ ‏انسان‏ ‏به‏ ‏گونه‏‏‏هاى‏ ‏مختلف،‏ ‏سخن‏ ‏به‏ ‏ميان‏ ‏آمده‏ ‏است،‏ ‏چنان‏‏‏كه‏ ‏قرآن‏‏‏كريم‏ ‏درباره‏ ‏اثر‏ ‏محيط‏ ‏زيست‏ ‏مى‏‏‏فرمايد‏: «‏و‏ ‏البلد‏ ‏الطيب‏ ‏يخرج‏ ‏نباته‏ ‏باذن‏ ‏ربّه‏ ‏و‏ ‏الذى‏ ‏خبث‏ ‏لايخرج‏ ‏الاّ‏ ‏نكدا‏...‏؛‏(2) ‏سرزمين‏ ‏پاكيزه،‏ ‏گياهش‏ ‏به‏ ‏فرمان‏ ‏پروردگار‏ ‏مى‏‏‏رويد؛‏ ‏اما‏ ‏سرزمين‏‏‏هاى‏ ‏بدطينت‏ ‏و‏ ‏شوره‏‏‏زار،‏ ‏جز‏ ‏گياه‏ ‏ناچيز‏ ‏و‏ ‏بى‏‏‏ارزش،‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏نمى‏‏‏رويد.»
‏از‏ ‏اين‏ ‏آيه‏ ‏شريفه‏ ‏استفاده‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏همان‏ ‏طور‏ ‏كه‏ ‏طبيعت‏ ‏و‏ ‏سرزمين‏ ‏پاك‏ ‏در‏ ‏رشد‏ ‏و‏ ‏پرورش‏ ‏بهينه‏ ‏گياهان‏ ‏مؤثر‏ ‏است،‏ ‏در‏ ‏رشد‏ ‏و‏ ‏تكامل‏ ‏انسان‏ ‏نيز‏ ‏مؤثر‏ ‏مى‏‏‏باشد،‏ ‏و‏ ‏همان‏‏‏گونه‏ ‏كه‏ ‏از‏ ‏زمينهاى‏ ‏شوره‏ ‏زار،‏ ‏جز‏ ‏گياهان‏ ‏بى‏ ‏ارزش‏ ‏نمى‏‏‏رويد،‏ ‏محيط‏ ‏آلوده‏ ‏نيز‏ ‏تأثير‏ ‏منفى‏ ‏و‏ ‏اثرات‏ ‏زيانبارى‏ ‏بر‏ ‏تربيت‏ ‏انسان‏ ‏دارد.
‏براين‏ ‏اساس،‏ ‏امام‏ ‏على‏(‏ع‏) ‏در‏ ‏مذمت‏ ‏اهل‏ ‏بصره‏ ‏مى‏‏‏فرمايد‏: «‏اخلاق‏ ‏شما‏ ‏پست،‏ ‏پيمان‏‏‏هاى‏ ‏شما‏ ‏سست،‏ ‏سيره‏ ‏و‏ ‏روشتان‏ ‏دورويى‏ ‏و‏ ‏آب‏ ‏شهرتان‏ ‏شور‏(‏بدطعم‏) ‏است‏.»(3) ‏و‏ ‏در‏ ‏بيانى‏ ‏ديگر‏ ‏فرمود‏: ‏خاك‏ ‏سرزمين‏ ‏شما‏ ‏بدبوترين‏ ‏خاكهاست؛‏ ‏از‏ ‏همه‏ ‏جا‏ ‏به‏ ‏آب‏(‏سطح‏ ‏دريا‏) ‏نزديكتر‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏آسمان‏ ‏دورتر‏ ‏است‏ (‏منطقه‏ ‏پست‏ ‏و‏ ‏پايين‏) ‏كه‏ 9‏دهم‏ ‏بديها‏ ‏در‏ ‏محيط‏ ‏شماست‏.(4)
‏آب‏ ‏تأثير‏ ‏شگرفى‏ ‏بر‏ ‏جسم‏ ‏و‏ ‏روح‏ ‏انسان‏ ‏دارد،‏ ‏به‏ ‏تعبير‏ ‏قرآن‏‏‏كريم‏ «‏مايه‏ ‏حيات‏»‏ ‏همه‏ ‏چيز‏ ‏آب‏ ‏است‏.(5) ‏و‏ ‏به‏ ‏بيان‏ ‏امام‏ ‏صادق‏ (‏ع‏) ‏طعم‏ ‏آب،‏ ‏طعم‏ ‏زندگى‏ ‏است‏: ‏از‏ ‏امام‏ ‏صادق‏ (‏ع‏) ‏در‏ ‏باره‏ ‏طعم‏ ‏آب‏ ‏پرسيدند،‏ ‏حضرت‏ ‏فرمود‏: «‏براى‏ ‏يادگرفتن‏ ‏بپرس،‏ ‏نه‏ ‏براى‏ ‏به‏ ‏دشوارى‏ ‏انداختن؛‏ ‏طعم‏ ‏آب،‏ ‏طعم‏ ‏زندگى‏ ‏است‏.»(6)
‏علامه‏ ‏مجلسى‏ (‏ره‏) ‏در‏ ‏تشريح‏ ‏اين‏ ‏حديث‏ ‏مى‏‏‏نويسد‏: «‏مراد‏ ‏از‏ (‏طعم‏ ‏زندگى‏) ‏اين‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏طعم‏ ‏آب‏ ‏با‏ ‏ساير‏ ‏مزه‏‏‏ها‏ ‏قابل‏ ‏مقايسه‏ ‏نيست‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏بالاترين‏ ‏وسايل‏ ‏براى‏ ‏ايجاد‏ ‏و‏ ‏بقاى‏ ‏حيات‏ ‏است؛‏ ‏پس‏ ‏مزه‏ ‏آب،‏ ‏مزه‏ ‏حيات‏ ‏است‏.»(7)
‏نگاه‏ ‏مسلمانان‏ ‏به‏ ‏آب،‏ ‏نگاهى‏ ‏سرشار‏ ‏از‏ ‏قداست‏ ‏و‏ ‏پاكيزگى‏ ‏و‏ ‏عظمت‏ ‏است،‏ ‏آب‏ ‏وسيله‏‏‏اى‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏زمينه‏ ‏ارتباط‏ ‏آنان‏ ‏با‏ ‏معبودشان‏ ‏را‏ ‏فراهم‏ ‏مى‏‏‏سازد‏. ‏در‏ ‏شريعت‏ ‏اسلام‏ ‏هيچ‏‏‏كس‏ ‏نمى‏‏‏تواند‏ ‏به‏ ‏راز‏ ‏و‏ ‏نياز‏ ‏با‏ ‏خدا‏ ‏بپردازد‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏آستان‏ ‏مقدس‏ ‏او‏ ‏به‏ ‏نماز‏ ‏ايستد،‏ ‏مگر‏ ‏اين‏ ‏كه‏ ‏با‏ ‏آب‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏شستشو‏ ‏دهد‏(8) ‏و‏ ‏اين‏ ‏شستشو‏ ‏با‏ ‏آب‏ ‏داراى‏ ‏خصوصيات‏ ‏ويژگى‏‏‏ه‏‏‏اى‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏اگر‏ ‏درست‏ ‏انجام‏ ‏شود،‏ ‏نام‏ ‏وضو‏ ‏و‏ ‏غسل‏ ‏به‏ ‏خود‏ ‏مى‏‏‏گيرد.
‏هيچ‏ ‏مسلمانى‏ ‏نمى‏‏‏تواند‏ ‏به‏ ‏طواف‏ ‏خانه‏ ‏خدا‏ ‏بپردازد،‏ ‏جز‏ ‏آن‏ ‏كه‏ ‏زمينه‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏آب‏ ‏فراهم‏ ‏آورده‏ ‏باشد‏ ‏و‏ ‏نيز‏ ‏تماس‏ ‏با‏ ‏خطوط‏ ‏قرآن‏‏‏كريم‏ ‏جايز‏ ‏نيست،‏ ‏مگر‏ ‏اين‏ ‏كه‏ ‏قبلاً‏ ‏زلال‏ ‏آب‏ ‏تماس‏ ‏گرفته‏ ‏باشد.
‏آب‏ ‏نه‏ ‏تنها‏ ‏جسم‏ ‏ظاهرى‏ ‏را‏ ‏شستشو‏ ‏مى‏‏‏دهد،‏ ‏بلكه‏ ‏حالتى‏ ‏روحى‏ ‏و‏ ‏روانى‏ ‏در‏ ‏انسان‏ ‏ايجاد‏ ‏مى‏‏‏كند‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏او‏ ‏تقدس‏ ‏مى‏‏‏بخشد‏.(9) ‏و‏ ‏زمينه‏‏‏ساز‏ ‏راه‏‏‏يافتن‏ ‏به‏ ‏حريم‏ ‏مقدسات‏ ‏دينى‏ ‏مى‏‏‏شود.
‏قرآن‏ ‏كريم‏ ‏مى‏‏‏فرمايد‏: «‏و‏ ‏انزلنا‏ ‏من‏ ‏السماء‏ ‏ماءً‏ ‏طهوراً؛‏(10) ‏ما‏ ‏از‏ ‏آسمان،‏ ‏آبى‏ ‏طهور‏ ‏فرو‏ ‏فرستاديم.»
‏مفسران‏ ‏در‏ ‏تشريح‏ ‏طهور‏ ‏گفته‏‏‏اند‏: ‏طهور‏ ‏يعنى،‏ ‏بسيار‏ ‏پاكيزه‏ ‏كه‏ ‏خود‏ ‏به‏ ‏خود‏ ‏پاك‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏غير‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏پاكيزه‏ ‏مى‏‏‏كند،‏ ‏چرك‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏جسم‏ ‏شستشو‏ ‏مى‏‏‏دهد‏ ‏و‏ ‏پليدى‏‏‏هاى‏ ‏روحى‏ ‏را‏ ‏از‏ ‏روان‏ ‏مى‏‏‏زدايد‏.»(11)
‏در‏ ‏روايات‏ ‏اسلامى‏ ‏به‏ ‏مسلمانان‏ ‏توصيه‏ ‏شده‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏هرگاه‏ ‏براى‏ ‏تطهير‏ ‏يا‏ ‏وضو‏ ‏نگاهشان‏ ‏به‏ ‏آب‏ ‏افتاد‏ ‏بگويند‏: «‏الحمدلله‏ ‏الذى‏ ‏جعل‏ ‏الماء‏ ‏طهوراً‏ ‏و‏ ‏لم‏ ‏يجعله‏ ‏نجساً؛‏(12) ‏سپاس‏ ‏خداى‏ ‏را‏ ‏كه‏ ‏آب‏ ‏را‏ (‏طهور‏) ‏قرار‏ ‏داد‏ (‏پاك‏ ‏و‏ ‏پاك‏ ‏كننده‏) ‏و‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏پليد‏ ‏قرار‏ ‏نداده‏ ‏است‏.» ‏بدين‏ ‏سان،‏ ‏آب‏ ‏با‏ ‏وصف‏ ‏پاك‏‏‏كنندگى،‏ ‏چهره‏‏‏اى‏ ‏مقدس‏ ‏به‏ ‏خود‏ ‏مى‏‏‏گيرد‏ ‏كه‏ ‏رفتن‏ ‏به‏ ‏حضور‏ ‏خالق‏ ‏يكتا‏ ‏بدون‏ ‏آن‏ ‏ميسر‏ ‏نمى‏‏‏شود‏ ‏و‏ (‏و‏ ‏آن‏‏‏گاه‏ ‏كه‏ ‏آب‏ ‏يافت‏ ‏نشود‏ ‏و‏ ‏يا‏ ‏به‏ ‏دليلى‏ ‏براى‏ ‏شخص‏ ‏مضر‏ ‏باشد،‏ ‏بايد‏ ‏به‏ ‏جاى‏ ‏آن‏ ‏بر‏ ‏خاك‏ ‏پاك‏ ‏تيمم‏ ‏كرد‏.)(13) ‏و‏ ‏تماشاى‏ ‏آب،‏ ‏شكر‏ ‏و‏ ‏سپاس‏ ‏الهى‏ ‏را‏ ‏مى‏‏‏طلبد‏. ‏افزون‏ ‏بر‏ ‏اين،‏ ‏در‏ ‏روايات‏ ‏نگاه‏ ‏به‏ ‏آب‏ ‏جارى‏ ‏توصيه‏ ‏شده‏ ‏و‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏سبب‏ ‏جلاى‏ ‏چشم‏ ‏و‏ ‏افزودن‏ ‏روشنايى‏ ‏آن‏ ‏دانسته‏‏‏اند‏. ‏چنان‏ ‏كه‏ ‏از‏ ‏امام‏ ‏صادق‏ (‏ع‏) ‏نقل‏ ‏شده‏ ‏است‏: «‏چهار‏ ‏چيز‏ ‏چهره‏ ‏را‏ ‏روشن‏ ‏و‏ ‏نورانى‏ ‏مى‏‏‏كند‏ ‏كه‏ ‏يكى‏ ‏از‏ ‏آنها‏ ‏نگاه‏ ‏كردن‏ ‏به‏ ‏آب‏ ‏جارى‏ ‏است‏.»(14)‏و‏ ‏نيز‏ ‏امام‏ ‏كاظم‏ (‏ع‏) ‏فرمود‏: ‏نگاه‏ ‏به‏ ‏آب‏ ‏جارى‏ ‏چشم‏ ‏را‏ ‏جلا‏ ‏داده‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏روشنايى‏ ‏آن‏ ‏مى‏‏‏افزايد‏.(15) ‏بر‏ ‏اساس‏ ‏اين‏ ‏روايات‏ ‏نگاه‏ ‏كردن‏ ‏به‏ ‏آب‏ ‏جارى،‏ ‏خود‏ ‏نقشى‏ ‏به‏ ‏سزا‏ ‏در‏ ‏شادى‏ ‏و‏ ‏انبساط‏ ‏روحى‏ ‏داشته‏ ‏و‏ ‏علاوه‏ ‏بر‏ ‏روشن‏ ‏كردن‏ ‏چشم‏ ‏دل‏ ‏و‏ ‏افزايش‏ ‏بصيرت‏ ‏انسان،‏ ‏داراى‏ ‏تأثير‏ ‏قابل‏ ‏توجهى‏ ‏در‏ ‏تقويت‏ ‏نور‏ ‏چشم‏ ‏ظاهرى‏ ‏است.
‏افزون‏ ‏براينها،‏ ‏برخى‏ ‏آبها،‏ ‏مانند‏ ‏آب‏ ‏باران،‏ ‏آب‏ ‏جوشيده،‏ ‏آب‏ ‏زمزم،‏ ‏آب‏ ‏فرات‏ ‏و‏ ...‏مورد‏ ‏تمجيد‏ ‏بيشترى‏ ‏قرار‏ ‏گرفته‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏آثار‏ ‏شگرف‏ ‏آنان‏ ‏بر‏ ‏جسم‏ ‏و‏ ‏روح‏ ‏آدمى‏ ‏اشاره‏ ‏شده‏ ‏است.
‏نقش‏ ‏تربيتى‏ ‏هوا
‏هوا‏ ‏نيز‏ ‏همانند‏ ‏آب‏ ‏يكى‏ ‏از‏ ‏عوامل‏ ‏فوالعاده‏ ‏مهم‏ ‏حياتى‏ ‏براي‏ ‏زندگى‏ ‏انسان‏ ‏است؛‏ ‏عامل‏ ‏حياتى‏ ‏كه‏ ‏بدون‏ ‏آن‏ ‏حتى‏ ‏لحظه‏‏‏اى‏ ‏زندگى‏ ‏امكان‏‏‏پذير‏ ‏نيست‏. ‏اين‏ ‏عامل‏ ‏حياتى‏ ‏اطراف‏ ‏زمين‏ ‏را‏ ‏فرا‏ ‏گرفته‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏ما‏ ‏اكسيژن‏ ‏مورد‏ ‏نياز‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏وسيله‏ ‏تنفس‏ ‏از‏ ‏هوا‏ ‏مى‏‏‏گيريم‏. ‏در‏ ‏هوا‏ ‏مقادير‏ ‏زيادى‏ ‏اكسيژن‏ ‏وجود‏ ‏دارد‏ ‏و‏ ‏گياهان‏ ‏نيز‏ ‏پيوسته‏ ‏اين‏ ‏موجود‏ ‏را‏ ‏تجديد‏ ‏مى‏‏‏كنند‏ ‏و‏ ‏نمى‏‏‏گذارند‏ ‏اين‏ ‏ماده‏ ‏حياتى‏ ‏از‏ ‏اندازه‏ ‏لازم‏ ‏كسر‏ ‏شود‏. ‏در‏ ‏بيانات‏ ‏معصومان‏ (‏س‏) ‏از‏ ‏تأپير‏ ‏شگرف‏ ‏هوا‏ ‏بر‏ ‏جسم‏ ‏و‏ ‏جان‏ ‏سخن‏ ‏رفته‏ ‏و‏ ‏آثار‏ ‏مخصوص‏ ‏هواى‏ ‏هر‏ ‏فصل‏ ‏بيان‏ ‏شده‏ ‏است.
‏در‏ ‏منابع‏ ‏روايى‏ ‏اسلام‏ ‏به‏ ‏منافع‏ ‏فراوان‏ ‏گرما‏ ‏و‏ ‏سرما‏ ‏در‏ ‏طول‏ ‏سال‏ ‏اشاره‏ ‏شده‏ ‏و‏ ‏نيز‏ ‏در‏ ‏قرآن‏ ‏و‏ ‏روايات‏ «‏بادها‏»‏ ‏با‏ ‏اهميت‏ ‏تلقى‏ ‏شده‏‏‏اند‏. ‏پيداست‏ ‏كه‏ ‏باد‏ ‏چيزى‏ ‏جز‏ ‏هوا‏ ‏نيست‏ ‏و‏ ‏اگر‏ ‏هوا‏ ‏حالت‏ ‏وزش‏ ‏به‏ ‏خود‏ ‏گيرد،‏ ‏باد‏ ‏ناميده‏ ‏مى‏‏‏شود‏.(16)
‏امام‏ ‏على‏ (‏ع‏) ‏درباره‏ ‏اثر‏ ‏هواى‏ ‏هر‏ ‏فصل‏ ‏بر‏ ‏انسان‏ ‏فرموده‏ ‏است‏: «‏از‏ ‏سرما‏ ‏در‏ ‏آغاز‏ ‏آن‏ (‏فصل‏ ‏خزان‏) ‏پرهيز‏ ‏كنيد‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏پايان‏ ‏آن‏ (‏فصل‏ ‏بهار‏) ‏به‏ ‏اسقبال‏ ‏آن‏ ‏بشتابيد‏ (‏در‏ ‏پاييز‏ ‏خود‏ ‏را‏ ‏بپوشانيد‏ ‏و‏ ‏در‏ ‏آغاز‏ ‏بهار‏ ‏از‏ ‏لباس‏‏‏هاى‏ ‏خود‏ ‏كم‏ ‏كنيد‏)‏؛‏ ‏زيرا‏ ‏تأثير‏ ‏سرما‏ ‏بر‏ ‏بدنها‏ ‏و‏ ‏درختان‏ ‏يكسان‏ ‏است‏. ‏اوّل‏ ‏سرما‏ ‏درختان‏ ‏را‏ ‏مى‏‏‏سوزاند‏ (‏باعث‏ ‏ريزش‏ ‏برگها‏ ‏و‏ ‏خشكاندن‏ ‏درختان‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏و‏ ‏پايان‏ ‏آن‏ ‏مى‏‏‏روياند‏ ‏درختان‏ ‏را‏ ‏به‏ ‏برگ‏ ‏و‏ ‏بار‏ ‏مى‏‏‏آورد‏).»(17)
‏كلام‏ ‏امام‏ ‏درباره‏ ‏تأثير‏ ‏طبيعت‏ ‏بر‏ ‏جسم‏ ‏و‏ ‏جان‏ ‏آدمى‏ ‏بسيار‏ ‏روشن‏ ‏و‏ ‏صريح‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏همان‏‏‏گونه‏ ‏كه‏ ‏طبيعت‏ ‏بر‏ ‏جسم‏ ‏و‏ ‏بدن‏ ‏اثرگذار‏ ‏است،‏ ‏بر‏ ‏روح‏ ‏و‏ ‏روان‏ ‏بشر‏ ‏نيز‏ ‏اثرگذار‏ ‏مى‏‏‏باشد؛‏ ‏حضرت‏ ‏در‏ ‏اين‏ ‏بيان‏ ‏حكيمانه‏ ‏به‏ ‏مقايسه‏ ‏بين‏ ‏سرماى‏ ‏پاييز‏ ‏و‏ ‏سرماى‏ ‏بهار‏ ‏پرداخته‏‏‏اند‏ ‏گر‏ ‏چه‏ ‏به‏ ‏ظاهر،‏ ‏سرماى‏ ‏ابتداى‏ ‏پاييز‏ ‏و‏ ‏سرماى‏ ‏ابتداى‏ ‏بهار‏ ‏از‏ ‏جهت‏ ‏درجه‏ ‏برودت‏ ‏يكسان‏ ‏مى‏‏‏نمايد‏ ‏و‏ ‏هر‏ ‏دو‏ ‏فصل‏ ‏را‏ ‏فصل‏ ‏اعتدال‏ ‏هوا‏ ‏به‏ ‏شمار‏ ‏مى‏‏‏آورند،‏ ‏ولى‏ ‏تأثير‏ ‏اين‏ ‏دو‏ ‏كاملاً‏ ‏متضاد‏ ‏بوده‏ ‏و‏ ‏اثرى‏ ‏مخالف‏ ‏يكديگر‏ ‏دارند.
‏ابن‏ ‏ميثم‏ ‏بحرانى‏ ‏در‏ ‏شرح‏ ‏اين‏ ‏مطلب‏ ‏مى‏‏‏نويسد‏: ‏پرهيز‏ ‏از‏ ‏اول‏ ‏سرما‏ ‏كه‏ ‏ابتداى‏ ‏پاييز‏ ‏است‏ ‏به‏ ‏اين‏ ‏دليل‏ ‏است‏ ‏كه‏ ‏تابستان‏ ‏و‏ ‏پاييز‏ ‏هر‏ ‏دو‏ ‏از‏ ‏جهت‏ ‏خشكى‏ (‏يبوست‏) ‏مشترك‏ ‏هستند‏ ‏و‏ ‏بدن‏‏‏ها‏ ‏با‏ ‏حرارت‏ ‏تابستان‏ ‏خو‏ ‏كرده‏‏‏اند؛‏ ‏از‏ ‏اين‏ ‏رو،‏ ‏هنگامى‏ ‏كه‏ ‏با‏ ‏سرما‏ ‏مواجه‏ ‏شوند،‏ ‏به‏ ‏سرعت‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏متأثر‏ ‏شده‏ ‏و‏ ‏دو‏ ‏نيروى‏ ‏برودت‏ ‏و‏ ‏يبوست‏ ‏كه‏ ‏طبيعت‏ ‏ضعف‏ ‏و‏ ‏فناست‏ ‏در‏ ‏بدن‏ ‏قوى‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏همين‏ ‏دليل‏ ‏درختان‏ ‏خشك‏ ‏شده‏ ‏و‏ ‏برگ‏‏‏هاى‏ ‏آنها‏ ‏مى‏‏‏سوزد‏ ‏و‏ ‏بدن‏‏‏ها‏ ‏ضعيف‏ ‏و‏ ‏لاغر‏ ‏مى‏‏‏شود‏... ‏امّا‏ ‏سرما‏ ‏در‏ ‏آخر‏ ‏زمستان‏ ‏و‏ ‏طليعه‏ ‏بهار‏ ‏اثرى‏ ‏به‏ ‏عكس‏ ‏دارد؛‏ ‏زيرا‏ ‏زمستان‏ ‏و‏ ‏بهار‏ ‏در‏ ‏طبيعت‏ ‏رطوبت،‏ ‏اشتراك‏ ‏دارند،‏ ‏ولى‏ ‏زمستان‏ ‏سرد‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏بهار‏ ‏گرم‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏اين‏‏‏رو‏ ‏سرماى‏ ‏آخر‏ ‏زمستان‏ ‏با‏ ‏حرارت‏ ‏بهارى‏ ‏ممزوج‏ ‏شده‏ ‏و‏ ‏از‏ ‏شدت‏ ‏سرما‏ ‏كاسته‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏و‏ ‏اين‏ ‏اعتدال‏ ‏حرارت‏ ‏همراه‏ ‏با‏ ‏رطوبت‏ ‏زمينه‏ ‏مناسبى‏ ‏براى‏ ‏ايجاد‏ ‏طبيعت‏ ‏حيات‏ ‏و‏ ‏زندگى‏ ‏است‏ ‏و‏ ‏سبب‏ ‏رشد‏ ‏گياهان‏ ‏و‏ ‏به‏ ‏برگ‏ ‏و‏ ‏بار‏ ‏آمدن‏ ‏درختان‏ ‏و‏ ‏تقويت‏ ‏بدن‏ ‏انسان‏‏‏ها‏ ‏مى‏‏‏شود‏.(18) ‏ابن‏ ‏ابى‏ ‏الحديد‏ ‏نيز‏ ‏ضمن‏ ‏تأييد‏ ‏سخن‏ ‏بالا،‏ ‏مواجه‏ ‏شدن‏ ‏بدن‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏سرماى‏ ‏ابتداى‏ ‏پاييز‏ ‏به‏ ‏انسانى‏ ‏تشبيه‏ ‏مى‏‏‏كند‏ ‏كه‏ ‏ناگهان‏ ‏از‏ ‏مكان‏ ‏بسيار‏ ‏گرم‏ ‏به‏ ‏خانه‏ ‏بسيار‏ ‏سرد‏ ‏وارد‏ ‏شود،‏ ‏ولى‏ ‏مواجهه‏ ‏با‏ ‏سرماى‏ ‏طليعه‏ ‏بهار،‏ ‏موجب‏ ‏ضرر‏ ‏نيست؛‏ ‏زيرا‏ ‏بدن‏ ‏با‏ ‏سرماى‏ ‏شديدترى‏ ‏در‏ ‏زمستان‏ ‏خود‏ ‏گرفته‏ ‏است‏.(19)
‏امام‏ ‏صادق‏ (‏ع‏) ‏در‏ ‏گفتگو‏ ‏با‏ «‏مفضل‏ ‏بن‏ ‏عمر‏»‏ ‏به‏ ‏سودمندى‏ ‏بسيار‏ ‏در‏ ‏وجود‏ ‏سرما‏ ‏و‏ ‏گرما‏ (‏در‏ ‏طول‏ ‏سال‏) ‏اشاره‏ ‏فرموده‏ ‏و‏ ‏آن‏ ‏راسبب‏ ‏عبرت‏ ‏بشر‏ ‏و‏ ‏دليل‏ ‏محكمى‏ ‏بر‏ ‏تدبير‏ ‏حكيمانه‏ ‏الهى‏ ‏دانسته‏‏‏اند.
«(‏اى‏ ‏مفضل‏) ‏به‏ ‏گرما‏ ‏و‏ ‏سرما‏ ‏با‏ ‏ديده‏ ‏عبرت‏ ‏بنگر‏ ‏كه‏ ‏پياپى‏ ‏بر‏ ‏اين‏ ‏عالم‏ ‏وارد‏ ‏مى‏ ‏شوند؛‏ ‏اين‏ ‏دو‏ ‏دما،‏ ‏با‏ ‏فزونى‏ ‏و‏ ‏كاستى‏ ‏و‏ ‏تعادل‏ ‏باعث‏ ‏شده‏‏‏اند‏ ‏كه‏ ‏فصول‏ ‏و‏ ‏تنوع‏ ‏هوا‏ ‏در‏ ‏سال‏ ‏پديد‏ ‏آيد‏ ‏و‏ ‏مصالح‏ ‏فراوان‏ ‏را‏ ‏در‏ ‏پى‏ ‏داشته‏ ‏باشند؛‏ ‏اين‏ ‏دو‏ (‏گرما‏ ‏و‏ ‏سرما‏) ‏بدن‏‏‏ها‏ ‏را‏ ‏دباغى‏ ‏كرده‏ ‏و‏ ‏باعث‏ ‏پايدارى‏ ‏و‏ ‏استحكام‏ ‏آنها‏ ‏مى‏‏‏گردند؛‏ ‏تأمل‏ ‏كن‏ ‏كه‏ ‏چگونه‏ ‏يكى‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏دو‏ ‏به‏ ‏تدريج‏ ‏وارد‏ ‏ديگرى‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏و‏ ‏آن‏ ‏ديگرى‏ ‏اندك‏ ‏اندك‏ ‏كم‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏و‏ ‏ديگرى‏ ‏آرام‏ ‏آرام‏ ‏افزوده‏ ‏مى‏‏‏شود‏ ‏تا‏ ‏هر‏ ‏يك‏ ‏به‏ ‏منتهى‏ ‏درجه‏ ‏خود‏ ‏در‏ ‏فزونى‏ ‏و‏ ‏كاستى‏ ‏برسند؛‏ ‏اگر‏ ‏يكى‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏دو،‏ ‏ناگهان‏ ‏وارد‏ ‏ديگرى‏ ‏مى‏‏‏شد،‏ ‏باعث‏ ‏بيمارى‏ ‏و‏ ‏زيان‏ ‏بدن‏‏‏ها‏ ‏مى‏‏‏شد‏....»(20)
‏در‏ ‏قرآن‏ ‏و‏ ‏روايات‏ ‏اسلامى‏ ‏از‏ ‏تأپير‏ ‏مهم‏ ‏بادها‏ ‏در‏ ‏زندگى‏ ‏انسان‏ ‏و‏ ‏نقش‏ ‏عظيم‏ ‏آن‏ ‏در‏ ‏عدم‏ ‏تعفن‏ ‏اشياى‏ ‏روى‏ ‏زمين‏ ‏سخن‏ ‏به‏ ‏ميان‏ ‏آمده‏ ‏است‏. ‏خداوند‏ ‏متعال‏ ‏در‏ ‏سوره‏ ‏مباركه‏ ‏ذاريات،‏ ‏سوره‏ ‏را‏ ‏با‏ ‏سوگند‏ ‏به‏ ‏بادها‏ ‏آغاز‏ ‏مى‏‏‏كند‏: «‏و‏ ‏الذاريات‏ ‏ذرواً‏»‏ ‏كه‏ ‏همه‏ ‏مفسران‏ ‏قرآن‏ ‏مراد‏ ‏از‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏بادها‏ ‏دانسته‏‏‏اند‏(21) ‏و‏ ‏دليل‏ ‏آن‏ ‏را‏ ‏بيان‏ ‏پيامبر‏ ‏اكرم‏(‏ص‏)(22)‏و‏ ‏حديث‏ ‏امام‏ ‏على‏ (‏ع‏)(23) ‏در‏ ‏پاسخ‏ ‏سوال‏ ‏ابن‏ ‏كوا‏ ‏و‏... ‏دانسته‏‏‏اند.

 

---

برچسب ها: تحقیق تأثير محيط زيست سالم بر انسان تأثير محيط زيست سالم بر انسان دانلود تحقیق تأثير محيط زيست سالم بر انسان تأثير محيط زيست سالم انسان تحقیق تأثير محيط زيست سالم انسان